Hiểu rõ các quy trình và thủ tục trong mua bán đất thổ cư sẽ giúp giao dịch được thực hiện nhanh chóng và suôn sẻ. Nhằm hỗ trợ bạn trong quá trình này, Ngô Gia Holdings xin chia sẻ các bước thực hiện mua bán đất thổ cư theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo tính chính xác và hiệu quả.
Đất thổ cư là gì?
Đất thổ cư là thuật ngữ phổ biến mà người dân thường dùng để chỉ loại đất có mục đích sử dụng làm đất ở. Loại đất này cho phép xây dựng nhà cửa cũng như các công trình phục vụ sinh hoạt. Ngoài ra, đất có vườn ao gắn liền với nhà ở trong cùng một thửa cũng được xem là đất thổ cư.
Theo Luật Đất đai 2013, đất thổ cư thuộc nhóm đất phi nông nghiệp, bao gồm đất ở nông thôn (ONT) và đất ở đô thị (ODT). Đất thổ cư do cá nhân hoặc hộ gia đình sử dụng có thời hạn ổn định lâu dài, nghĩa là không bị giới hạn về thời gian sử dụng nhưng không phải là vĩnh viễn.
Phân biệt đất nền và đất thổ cư
Hiện nay, nhiều người thường nhầm lẫn giữa đất nền và đất thổ cư do cả hai loại đất này đều cho phép xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ đời sống. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, đất nền và đất thổ cư là hai khái niệm khác nhau.
- Đất nền được sử dụng để chỉ những lô đất nằm trong các dự án quy hoạch, hiện tại vẫn chưa được xây dựng và gần như chưa bị tác động bởi con người hay máy móc. Điểm nổi bật của đất nền dự án là có đầy đủ cơ sở hạ tầng và tiện ích, cùng với hệ thống giao thông thuận tiện, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển sau này.
- Đất thổ cư, ngược lại, là loại đất đã được phép xây dựng nhà ở và các công trình phục vụ đời sống. Đây là loại đất thuộc nhóm đất phi nông nghiệp và đã được cấp phép sử dụng lâu dài cho mục đích cư trú.
Tóm lại, sự khác biệt chính giữa đất nền và đất thổ cư nằm ở tình trạng pháp lý và khả năng sử dụng: đất nền thường là đất chưa xây dựng trong dự án quy hoạch, trong khi đất thổ cư là đất đã được cấp phép xây dựng và sử dụng cho mục đích sinh sống.
Điều kiện để thực hiện thủ tục mua bán đất thổ cư
Để tiến hành thủ tục mua bán đất thổ cư, người sở hữu đất cần phải đáp ứng một số điều kiện theo quy định của pháp luật. Cụ thể như sau:
- Mảnh đất thổ cư phải có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ hoặc Sổ hồng) do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp theo đúng quy định.
- Tại thời điểm chuyển nhượng, mảnh đất thổ cư không được cơ quan có thẩm quyền kê biên để bảo đảm thi hành án.
- Tại thời điểm chuyển nhượng, mảnh đất thổ cư không có bất kỳ tranh chấp nào liên quan đến quyền sử dụng đất.
- Mảnh đất thổ cư phải còn thời hạn sử dụng theo quy định của pháp luật để có thể thực hiện chuyển nhượng.
- Nếu mảnh đất thổ cư đó được cấp chung sổ, cần phải tách sổ riêng trước khi thực hiện việc chuyển nhượng.
Thủ tục mua bán đất thổ cư cần những giấy tờ gì?
Để thực hiện thủ tục mua bán đất thổ cư, hai bên cần chuẩn bị các giấy tờ cần thiết như sau:
Bên bán (Bên chuyển nhượng):
- Bản gốc Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp theo quy định.
- Chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực tại thời điểm chuyển nhượng.
- Sổ hộ khẩu thường trú của gia đình.
- Giấy tờ xác nhận tình trạng hôn nhân.
- Trích lục thửa đất và chứng từ nộp thuế đất.
- Đơn đề nghị chuyển quyền sử dụng đất.
- Nếu bên bán ủy quyền cho người khác thực hiện giao dịch, cần có hợp đồng ủy quyền bán theo quy định của pháp luật.
- Các giấy tờ liên quan khác.
Bên mua (Bên nhận chuyển nhượng):
- Chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu còn hiệu lực tại thời điểm chuyển nhượng.
- Sổ hộ khẩu thường trú của gia đình.
- Giấy tờ xác nhận tình trạng hôn nhân.
- Nếu bên mua ủy quyền cho người khác thực hiện giao dịch, cần có hợp đồng ủy quyền mua theo quy định của pháp luật.
Lưu ý: Giao dịch mua bán đất thổ cư sẽ được tiến hành tại văn phòng công chứng hoặc tại phòng Địa chính (UBND) của địa phương.
Quy trình mua bán đất thổ cư hiện nay
- Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và nộp giấy tờ
Cả bên mua và bên bán cần chuẩn bị đầy đủ các tài liệu cần thiết để lập hồ sơ chuyển nhượng. Hồ sơ này phải được công chứng hoặc chứng thực tại văn phòng công chứng hoặc Ủy ban nhân dân, nhằm đảm bảo tính hợp pháp và được công nhận theo quy định của pháp luật. Sau khi hợp đồng mua bán đã được công chứng, các bên cần nộp hồ sơ tại văn phòng Đăng ký Đất đai hoặc phòng Tài nguyên Môi trường của UBND quận/huyện nơi có đất để tiến hành sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
- Bước 2: Kiểm tra và thẩm định hồ sơ
Văn phòng công chứng hoặc cơ quan có thẩm quyền sẽ thực hiện kiểm tra và thẩm định hồ sơ để xác nhận tính hợp lệ và giá trị pháp lý của giấy tờ mà hai bên đã cung cấp. Sau đó, văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất sẽ căn cứ vào hồ sơ để xác định vị trí thửa đất, đồng thời gửi thông tin địa chính cho cơ quan thuế để xác định nghĩa vụ tài chính của bên phải nộp thuế theo quy định.
- Bước 3: Soạn thảo hợp đồng chuyển nhượng
Văn phòng công chứng sẽ soạn thảo hợp đồng chuyển nhượng dựa trên thỏa thuận giữa hai bên, hoặc hai bên có thể tự soạn thảo và nộp tại văn phòng công chứng. Hợp đồng này cần phải đảm bảo quyền lợi và nghĩa vụ của cả hai bên. Sau khi thống nhất tất cả thông tin và điều khoản trong hợp đồng, hai bên sẽ tiến hành ký kết với sự chứng kiến của công chứng viên.
- Bước 4: Thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ
Người nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất cần thực hiện thủ tục sang tên sổ đỏ để hoàn tất giao dịch. Đầu tiên, họ sẽ đến chi cục thuế quận/huyện nơi quản lý nhà đất để kê khai thuế thu nhập cá nhân (TNCN) vào kho bạc nhà nước. Sau khi nhận được biên lai đóng tiền và giấy xác nhận đã thực hiện nghĩa vụ thuế, họ sẽ mang hồ sơ lên phòng Địa chính cấp quận/huyện để nộp và làm thủ tục chuyển quyền sở hữu.
- Bước 5: Thực hiện nghĩa vụ tài chính
Trong trường hợp hợp đồng không quy định bên nào chịu trách nhiệm nộp thuế và lệ phí, cả hai bên sẽ thực hiện nghĩa vụ tài chính như sau: Người bán sẽ chịu thuế TNCN với tỷ lệ 2% trên giá chuyển nhượng ghi trong hợp đồng, trong khi người mua sẽ nộp lệ phí trước bạ theo tỷ lệ 0,5% dựa trên khung giá đất do UBND tỉnh/thành phố quy định.
- Bước 6: Nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Sau khi hoàn tất các bước trên, người mua sẽ nhận được Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Theo quy định hiện hành, nếu hồ sơ hợp lệ, thời gian giải quyết sẽ tối đa là 15 ngày.
Như vậy, việc thực hiện thủ tục mua bán đất thổ cư theo đúng quy định của pháp luật không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các bên liên quan mà còn đảm bảo tính hợp pháp cho giao dịch. Qua quy trình rõ ràng và minh bạch, người mua và người bán có thể yên tâm hơn khi tham gia vào các giao dịch bất động sản. Việc chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, tuân thủ các bước cần thiết và thực hiện nghĩa vụ tài chính sẽ tạo điều kiện thuận lợi để nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất một cách nhanh chóng. Hy vọng rằng với những thông tin Ngô Gia Holdings đã được chia sẻ, bạn sẽ có thêm kiến thức và tự tin hơn trong việc thực hiện các giao dịch mua bán đất thổ cư trong tương lai.
