Hiện nay, nhiều người vẫn chấp nhận mua nhà đất qua hình thức giấy tờ viết tay dù nhận thức được các rủi ro tiềm ẩn. Để giúp nhà đầu tư có thể sở hữu bất động sản mong muốn mà vẫn đảm bảo an toàn và tuân thủ đúng quy định pháp luật, Ngô Gia Holdings sẽ cung cấp một số thông tin và kinh nghiệm quan trọng về việc mua nhà bằng giấy tay trong bài viết dưới đây.
Mua nhà bằng giấy viết tay là gì?
Đây là hình thức giao dịch mua bán nhà giữa hai bên tự thỏa thuận và ký kết với nhau, không có sự xác nhận từ các cơ quan chức năng, nên không đảm bảo tính pháp lý.
Hiện nay, việc mua nhà giấy viết tay khá phổ biến, do những ngôi nhà này thường có giá rẻ hơn so với giá thị trường. Trong nhiều trường hợp, do thiếu giấy tờ hợp lệ, người bán đề nghị giao dịch thông qua giấy viết tay và cam kết sẽ cung cấp giấy tờ bổ sung sau đó.
Một số trường hợp khác, người mua thường tin tưởng vào mối quan hệ bạn bè hoặc quen biết với người bán nên không yêu cầu kiểm tra giấy tờ nhà đất.
Ngoài ra, có những tình huống người mua bị lừa đảo, khi cò đất và người bán cấu kết với nhau để dàn dựng các kịch bản nhằm lừa gạt. Họ sử dụng nhiều thủ đoạn khiến người mua tin tưởng và đặt cọc. Đôi khi, cùng một thửa đất lại được bán cho nhiều người, dẫn đến việc không thể kiểm soát được tình trạng mua bán chồng chéo.
Những rủi ro khi mua nhà bằng giấy viết tay?
Nhiều người vẫn chọn hình thức mua bán bằng giấy viết tay để tiết kiệm thời gian và chi phí. Tuy nhiên, ít ai biết rằng hình thức này tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng. Những rủi ro này không chỉ đe dọa đến quyền sở hữu tài sản mà còn có thể dẫn đến những tranh chấp pháp lý phức tạp. Do đó, việc hiểu rõ các rủi ro liên quan khi mua nhà bằng giấy viết tay là điều cần thiết để người mua có thể đưa ra những quyết định sáng suốt và bảo vệ quyền lợi của mình. Cụ thể như:
- Dễ xảy ra tranh chấp và nguy cơ mất tài sản: Giấy viết tay không có giá trị pháp lý, do đó quyền lợi của người mua không được pháp luật bảo vệ nếu có tranh chấp phát sinh. Người bán có thể “bẻ cọc” một cách dễ dàng nếu giá nhà tăng cao hoặc có người khác đưa ra giá mua hấp dẫn hơn.
- Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, người mua may mắn có thể chỉ lấy lại được số tiền đã thanh toán, tuy nhiên cũng có nhiều trường hợp mất trắng vì người bán cố tình chây ì, không trả lại tiền, hoặc do gặp phải các đối tượng lừa đảo.
- Khó xác minh nguồn gốc nhà đất: Việc thiếu giấy tờ pháp lý khiến người mua khó kiểm tra được tình trạng pháp lý của nhà đất, dẫn đến nguy cơ mua phải bất động sản đang có tranh chấp, nằm trong diện giải tỏa, hoặc thuộc diện bị thu hồi.
- Hạn chế quyền sở hữu và giao dịch: Nhà đất mua bằng giấy viết tay thường gặp khó khăn trong việc thực hiện các quyền như chuyển nhượng, tặng cho, hoặc sử dụng để thế chấp vay vốn ngân hàng do không có đủ giấy tờ pháp lý.
Một số kinh nghiệm cần lưu ý khi mua nhà đất bằng giấy viết tay
Dưới đây là những kinh nghiệm này sẽ giúp người mua tránh được rủi ro và tranh chấp không mong muốn, đảm bảo quá trình mua bán diễn ra suôn sẻ và an toàn hơn:
- Xác minh thông tin về nhà đất: Người mua nên yêu cầu người bán cung cấp đầy đủ thông tin chính xác về mảnh đất, bao gồm bản gốc giấy tờ liên quan. Cần kiểm tra kỹ xem đất có phải đất thổ cư không, có nằm trong diện bị lấn chiếm hoặc quy hoạch gì không, và có đang xảy ra tranh chấp không. Để xác thực các thông tin này, người mua có thể liên hệ với bộ phận địa chính của UBND xã, phường nơi bất động sản tọa lạc để tìm hiểu thêm.
- Có người làm chứng đáng tin cậy: Người làm chứng nên là người trung lập và có uy tín. Hai bên có thể mời đại diện tổ dân phố hoặc cơ quan công an phường/xã nơi có bất động sản để chứng kiến giao dịch.
- Kiểm tra kỹ giấy tờ liên quan: Người mua cần kiểm tra đầy đủ giấy tờ tùy thân của bên bán. Trong trường hợp người bán là vợ chồng, cả hai phải cùng ký kết và đồng thuận trong quá trình giao dịch.
- Thanh toán qua ngân hàng: Đối với các giao dịch mua bán nhà đất có giá trị lớn, nên thanh toán qua ngân hàng để đảm bảo tính an toàn. Hình thức này cũng cung cấp biên lai chuyển khoản chi tiết, và nếu cần có thể mời người làm chứng cho quá trình giao dịch.
- Lập vi bằng khi mua nhà đất không có sổ đỏ: Để đảm bảo quyền lợi và hạn chế rủi ro tranh chấp, người mua nên lập vi bằng và nhờ các trung tâm luật sư tư vấn, hướng dẫn làm hợp đồng chi tiết. Việc này giúp quá trình giao dịch được an toàn hơn, đồng thời họ cũng sẽ chia sẻ kinh nghiệm và giải đáp thắc mắc liên quan đến việc mua nhà đất.
Hợp thức hóa nhà đất mua bằng giấy viết tay
Theo quy định tại Khoản 54 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, người đang sử dụng đất thuộc một trong các trường hợp sau đây và không vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP có thể tiến hành thủ tục đăng ký đất đai và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) lần đầu mà không cần làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất:
- Người sử dụng đất đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất trước ngày 01/01/2008;
- Người sử dụng đất đã nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ ngày 01/01/2008 đến trước ngày 01/7/2014 và có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và Điều 18 Nghị định 43/2014/NĐ-CP (sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 01/2017/NĐ-CP).
Đồng thời, khi cơ quan chức năng tiếp nhận hồ sơ yêu cầu cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cơ quan này không được yêu cầu người nhận chuyển nhượng nộp hợp đồng hoặc văn bản chuyển quyền sử dụng đất theo quy định pháp luật.
Do đó, trong các trường hợp nêu trên, dù mua đất bằng giấy viết tay, người nhận chuyển nhượng vẫn có thể được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất theo quy định. Đặc biệt, nếu người nhận chuyển nhượng đã sử dụng đất từ trước ngày 01/7/2014 và chỉ có Giấy chứng nhận của bên chuyển nhượng, họ có thể nộp đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các giấy tờ liên quan tại Văn phòng đăng ký đất đai để được giải quyết.
Tuy nhiên, đối với đất chuyển nhượng từ sau ngày 01/7/2014, việc mua bán bằng giấy viết tay rất khó được hợp thức hóa, vì phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chuyển nhượng, nhận chuyển nhượng và hợp đồng phải được công chứng hoặc chứng thực theo quy định.
Thủ tục cấp sổ đỏ cho nhà đất mua bằng giấy viết tay:
Trường hợp chuyển nhượng trước ngày 01/01/2008: Nếu thửa đất không có giấy tờ về quyền sử dụng đất, người đang sử dụng đất, nếu đáp ứng đủ điều kiện, vẫn có thể được cấp Giấy chứng nhận lần đầu.
Chuyển nhượng từ 01/01/2008 đến trước 01/7/2014:
- Nếu thửa đất có giấy tờ về quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận sẽ được cấp và đứng tên người nhận chuyển nhượng.
- Nếu thửa đất không có giấy tờ, Giấy chứng nhận sẽ đứng tên người chuyển nhượng.
- Trường hợp đất đã được cấp Giấy chứng nhận: Theo khoản 2 Điều 82 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, nếu người nhận chuyển nhượng trước 01/7/2014 chỉ có Giấy chứng nhận của bên chuyển nhượng, họ có thể nộp đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận mới.
Các bước thực hiện:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Đơn đăng ký biến động theo Mẫu số 09/ĐK.
- Bản gốc Giấy chứng nhận đã cấp.
- Giấy tờ chuyển nhượng có đủ chữ ký của cả hai bên.
Bước 2: Nộp hồ sơ
- Hồ sơ nộp tại UBND xã/phường/thị trấn nơi có đất hoặc nộp tại bộ phận một cửa/chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai.
Bước 3: Tiếp nhận và giải quyết
- Văn phòng đăng ký đất đai thông báo và niêm yết công khai về việc cấp Giấy chứng nhận cho bên nhận chuyển nhượng.
- Nếu không rõ địa chỉ người chuyển nhượng, phải đăng tin trên phương tiện truyền thông địa phương 03 lần liên tiếp (chi phí do người đề nghị trả).
- Sau 30 ngày kể từ thông báo hoặc đăng tin, nếu không có đơn tranh chấp, Văn phòng đăng ký đất đai lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền hủy Giấy chứng nhận cũ và cấp Giấy chứng nhận mới cho người nhận chuyển nhượng.
Những câu hỏi thường gặp về việc mua bán bằng giấy viết tay
Sau khi đã giải thích khái niệm về việc mua nhà bằng giấy tay và chia sẻ một số kinh nghiệm cần thiết, Ngô Gia Holdings sẽ tiếp tục giải đáp một số câu hỏi phổ biến liên quan đến vấn đề này.
Mua bán nhà đất bằng giấy viết tay có hợp pháp không?
Việc giao dịch nhà đất bằng giấy viết tay không được coi là hợp pháp nếu không có sự chứng thực từ cơ quan chức năng. Tuy nhiên, nếu hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được chứng thực bởi UBND có thẩm quyền, giao dịch này sẽ có giá trị pháp lý và được công nhận.
Mua nhà giấy tay có thể công chứng không?
Câu hỏi này xuất phát từ lo ngại về tính pháp lý của hợp đồng giấy tay. Theo Điều 35 Luật Công Chứng, chỉ những giao dịch có liên quan đến nhà đất đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu mới có thể được công chứng. Do đó, nhà đất mua bán bằng giấy tay, nếu chưa có sổ đỏ, không thể công chứng được.
Mua nhà giấy tay có thể làm sổ hồng không?
Việc cấp sổ hồng chỉ có thể thực hiện khi bên mua đã được chuyển nhượng quyền sử dụng đất và đã có giấy chứng nhận hợp pháp. Nếu chưa có chuyển nhượng đầy đủ, người mua không thể xin cấp sổ hồng hoặc thực hiện bất kỳ hành động pháp lý nào liên quan đến nhà đất.
Mua nhà giấy tay bị lật lọng phải làm sao?
Giao dịch nhà đất bằng giấy viết tay ẩn chứa nhiều rủi ro, đặc biệt là việc người bán có thể “lật lọng.” Khi hợp đồng không có công chứng, quyền sử dụng đất vẫn thuộc về người bán. Điều này có thể dẫn đến trường hợp người mua bị lừa và rất khó lấy lại tài sản nếu không có sự chứng thực pháp lý.
Làm sao để giảm thiểu rủi ro khi mua nhà giấy tay?
Để hạn chế những rủi ro không mong muốn, người mua cần phải tỉnh táo, nghiên cứu kỹ lưỡng và tốt nhất nên nhờ luật sư hoặc những người am hiểu pháp lý hỗ trợ trong quá trình mua bán. Những chuyên gia sẽ giúp bảo đảm an toàn cho giao dịch và tránh các tranh chấp phát sinh trong tương lai.
Việc giao dịch mua bán nhà đất bằng giấy tay có thể mang lại lợi nhuận, nhưng cũng tiềm ẩn nguy cơ mất trắng nếu không được thực hiện cẩn thận. Vì vậy, người mua cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và hiểu rõ các quy định pháp luật trước khi tiến hành giao dịch.
Kinh nghiệm mua nhà giấy tay và những thông tin quan trọng về thủ tục, quy định liên quan đến giao dịch nhà đất bằng giấy tờ viết tay mà Ngô Gia Holdings đã cung cấp hy vọng sẽ mang lại giá trị cho bạn. Chúc bạn thực hiện giao dịch thành công và đầu tư an toàn!
