Kể từ ngày 1/8/2024, ba luật liên quan đến bất động sản chính thức có hiệu lực. Thủ tướng đã giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành và địa phương để chủ trì việc soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật chi tiết và hướng dẫn thi hành đối với Luật Đất đai, Luật Nhà ở, và Luật Kinh doanh bất động sản. Hãy cùng Ngô Gia Holdings tìm hiểu chi tiết trong bài viết này!
Chính phủ chuẩn bị gì để luật về bất động sản có hiệu lực sớm?
Vào sáng ngày 23/7, Văn phòng Chủ tịch nước đã tổ chức họp báo để công bố Lệnh của Chủ tịch nước về các luật được Quốc hội khóa XV thông qua tại Kỳ họp thứ 7.
Các luật được công bố bao gồm: Luật Thủ đô; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đấu giá tài sản; Luật Đường bộ; Luật Bảo hiểm xã hội; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng.
Trong buổi họp báo, Thứ trưởng Nguyễn Thị Phương Hoa từ Bộ Tài nguyên và Môi trường nhấn mạnh rằng Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, và Luật Các tổ chức tín dụng đã được bổ sung nhiều quy định mang tính đột phá, được tổng hợp từ thực tiễn. Những thay đổi này được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội trong giai đoạn tới.
Việc nhanh chóng đưa các luật liên quan đến đất đai, nhà ở, và bất động sản vào thực tiễn phù hợp với chủ trương của Đảng, giúp khắc phục các tồn tại trong việc định giá đất, thu hồi đất, bồi thường, và tái định cư. Đồng thời, nó tạo ra một hành lang pháp lý thống nhất, giải phóng nguồn lực đất đai, và thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường bất động sản. Điều này cũng đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư, đặc biệt là các dự án công và nhà ở xã hội.
Thứ trưởng Hoa cũng cho biết rằng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8/2024.
Trả lời câu hỏi của báo chí về tiến độ chuẩn bị các văn bản hướng dẫn thi hành luật, Thứ trưởng Hoa thông báo rằng Thủ tướng Chính phủ đã phân công các bộ, ngành và địa phương chủ trì việc soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật chi tiết. Hiện tại, đã có ba nghị định được ban hành, bao gồm Nghị định 42/2024 về hoạt động lấn biển, Nghị định 71/2024 về giá đất, và Nghị định 88/2024 về bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Các văn bản hướng dẫn còn lại đang được các bộ liên quan xây dựng và hoàn thiện, chờ Thủ tướng ký ban hành. Những nghị định và thông tư này dự kiến sẽ có hiệu lực đồng thời với các luật để đảm bảo sự triển khai đồng bộ.
Chuyên gia nói gì về tác động của các dự án luật tới bất động sản?
Các dự án luật sửa đổi và bổ sung, bao gồm Luật Đất đai, Luật Nhà ở, và Luật Kinh doanh BĐS, sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8. Theo đánh giá của các chuyên gia, mặc dù một số quy định mới chưa hoàn toàn đáp ứng được mọi kỳ vọng, nhưng chắc chắn sẽ tạo ra những tác động tích cực trong thời gian tới.
“Nút thắt” được tháo gỡ
Thị trường bất động sản hiện đang trong trạng thái chờ đợi sự gỡ bỏ những “nút thắt” để có thể phục hồi mạnh mẽ. Đặc biệt, khi Luật Đất đai năm 2024, Luật Nhà ở năm 2023, Luật Kinh doanh BĐS năm 2023 và khoản 2, điều 209 của Luật Các tổ chức tín dụng chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8, sớm hơn năm tháng so với kế hoạch ban đầu, thị trường dự kiến sẽ có những chuyển biến tích cực. Các doanh nghiệp phát triển bắt đầu tìm cách gỡ khó cùng cơ quan quản lý nhà nước; chủ đầu tư tự tin hơn trong việc tung ra sản phẩm; nhà đầu tư lấy lại niềm tin; và các công ty môi giới điều chỉnh hoạt động để phù hợp với quy định mới.
Tuy nhiên, vẫn cần cảnh giác với khả năng phát sinh mâu thuẫn nếu các quy định mới thiếu sự liên kết chặt chẽ với các điều luật hiện hành hoặc không đủ chi tiết. Điều này có thể trở thành rào cản, làm giảm hiệu quả tích cực của các luật mới đối với quá trình phục hồi của thị trường. Mặc dù vậy, những bộ luật này chắc chắn sẽ đóng vai trò như một “bộ lọc,” loại bỏ các chủ thể yếu kém khỏi thị trường.
Việc triển khai các dự án luật sớm hơn dự kiến được kỳ vọng sẽ tháo gỡ nhiều khó khăn cho thị trường bất động sản. Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, thành viên Tổ tư vấn Kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, các bộ luật này dù chưa đạt tới mọi kỳ vọng, nhưng chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong việc thúc đẩy thị trường phục hồi và phát triển. TS Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh, cũng cho rằng sự hiệu lực sớm của các luật này sẽ hỗ trợ tăng trưởng kinh tế, khi thị trường bất động sản đóng góp từ 12 – 14% GDP quốc gia.
Cả ba bộ luật này, khi chính thức có hiệu lực, sẽ tạo ra một hành lang pháp lý mới, giải quyết phần lớn các vấn đề pháp lý đang tồn tại, đồng thời đặt nền tảng cho một thị trường bất động sản an toàn, lành mạnh, và bền vững. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả thực thi, cần nhanh chóng hoàn thành các nghị định kèm theo, với nội dung chất lượng và phù hợp với thực tế thị trường.
Vẫn cần thêm “trợ lực”
PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh rằng, để thị trường bất động sản Việt Nam thực sự phục hồi và phát triển, cần có sự kết nối hiệu quả giữa cung và cầu hiện đang bị ách tắc. Việc ưu tiên giải quyết nhanh chóng và dứt điểm các vấn đề về thể chế là cần thiết để không kìm hãm đà phục hồi của thị trường. Đồng thời, việc khai thông các nguồn lực và tạo điều kiện để doanh nghiệp, khách hàng, và nhà đầu tư có thể tiếp cận nguồn vốn với lãi suất hợp lý sẽ tạo ra động lực tăng trưởng mới.
PGS.TS Trần Đình Thiên cũng đề xuất rằng chính phủ cần xem xét các giải pháp để cải thiện thu nhập của người dân, từ đó tăng cường nhu cầu bất động sản. Bên cạnh đó, cần tiếp tục thu hút đầu tư vào các phân khúc bất động sản công nghiệp, thương mại, và du lịch. Quan trọng nhất, các giải pháp cần được thực hiện một cách đồng bộ và kịp thời, để không làm chậm quá trình phục hồi của thị trường. Khơi thông vốn cho thị trường bất động sản chính là một yếu tố then chốt.
TS Cấn Văn Lực, một chuyên gia tài chính – ngân hàng, cũng đồng tình rằng việc sớm ban hành các văn bản hướng dẫn chi tiết luật là cần thiết để các quy định mới đi vào thực tế. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khôi phục thị trường trái phiếu doanh nghiệp và phát triển nhà ở xã hội theo chỉ đạo của Ban Bí thư.
TS Võ Trí Thành bổ sung rằng cần phải hoàn thiện pháp lý với quy trình và thủ tục tinh giản, tạo điều kiện thuận lợi cho các chủ thể hoạt động trên thị trường, đồng thời vẫn đảm bảo quản lý và giám sát chặt chẽ. Ông cũng lưu ý rằng các chính sách hỗ trợ tài khóa và tiền tệ cần được phân bổ công bằng, đặc biệt là trong chương trình phục hồi và phát triển kinh tế – xã hội.
Cuối cùng, TS Nguyễn Minh Phong nhấn mạnh rằng các văn bản hướng dẫn luật phải đảm bảo chất lượng, chi tiết và cụ thể để tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực thi. Cơ quan chức năng cần vận dụng chính xác và đảm bảo tính minh bạch, đồng thời lắng nghe ý kiến phản biện để hoàn thiện. Điều quan trọng là củng cố niềm tin của người dân và đưa ra các chính sách hỗ trợ tốt hơn cho phân khúc nhà ở xã hội.
