Luật Đất đai 2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong hệ thống pháp luật về đất đai của Việt Nam, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/8/2024. Để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong việc thi hành Luật, đồng thời giải thích chi tiết các quy định, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024 cũng sẽ được ban hành song song với thời điểm Luật có hiệu lực.
Hãy cùng Ngô Gia Holdings cập nhật chi tiết trong bài viết này!
Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai được ban hành song song vào 1/8
Các Nghị định và Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ được ban hành cùng lúc với thời điểm Luật Đất đai dự kiến có hiệu lực vào ngày 1/8/2024. Ông Nguyễn Đắc Nhẫn, Phó Vụ trưởng Vụ Đất đai thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường, đã xác nhận điều này trong hội thảo “Chính sách mới – Trợ lực thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển” do báo Tiền Phong tổ chức vào sáng ngày 28/6/2024.
Tại hội thảo, nhiều người đã đặt câu hỏi về thời điểm thông qua các Nghị định và Thông tư hướng dẫn chi tiết của Luật Đất đai. Ông Nguyễn Đắc Nhẫn cho biết Luật Đất đai 2024 sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/8, sớm hơn 5 tháng so với dự kiến. Ông Nhẫn khẳng định Bộ Tài nguyên và Môi trường, theo chỉ đạo của Chính phủ, đã rất quyết liệt trong việc xây dựng các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đất đai 2024.
Quá trình xây dựng các Nghị định và Thông tư diễn ra song song với việc soạn thảo Luật. Khi Bộ Tài nguyên và Môi trường trình Luật cho Chính phủ và sau đó trình Quốc hội, các dự thảo văn bản thi hành đã sẵn sàng. Chỉ cần Chủ tịch Quốc hội công bố, các Nghị định và Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ được đưa vào thực hiện.
Ông Nhẫn cho biết, Thường trực Chính phủ đã họp vào cuối tháng 5 vừa qua và đồng ý cho ban hành các Nghị định theo quy trình rút gọn. Các Nghị định và Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ có hiệu lực cùng với Luật Đất đai vào ngày 1/8/2024. Các địa phương đã báo cáo tiến độ thực hiện, bao gồm Nghị quyết của Hội đồng Nhân dân (HĐND) tỉnh và quyết định của Chủ tịch Ủy ban Nhân dân (UBND) tỉnh để ban hành các cơ chế, chính sách đặc thù mà Luật đã quy định.
Ông Nhẫn còn cho biết thêm, cơ quan quản lý nhà nước đã có kế hoạch tuyên truyền chi tiết như tổ chức hội thảo, tập huấn và xây dựng các bộ tài liệu tuyên truyền đến từng nhóm đối tượng như doanh nghiệp và đồng bào thiểu số.
Sửa đổi và bổ sung 180 điều từ Luật Đất đai năm 2013, trong đó có 80 điều hoàn toàn mới. Luật mới quy định về phân cấp, phân quyền trong chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa và đất rừng, giao cho HĐND tỉnh quyết định, không cần trình Thủ tướng Chính phủ như trước đây, giúp đẩy nhanh tiến độ các dự án, bao gồm cả dự án bất động sản.
Về quy hoạch sử dụng đất, Luật Đất đai 2024 đơn giản hóa thủ tục và giao Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thay vì trước đây phải do Quốc hội. Quyền định giá đất được phân cấp cho UBND cấp huyện thay vì UBND cấp tỉnh.
Một điểm mới của Luật Đất đai 2024 là quyền sở hữu nhà ở mở rộng hơn. Người Việt Nam định cư ở nước ngoài sẽ được đối xử như người ở Việt Nam, với quyền và nghĩa vụ tương đương. Người gốc Việt Nam ở nước ngoài không còn quốc tịch cũng có thể nhận quyền sở hữu nhà và quyền thừa kế theo quy định, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng đất.
Đặc biệt, Luật mới cho phép đơn vị công lập chuyển đổi mục đích sử dụng một phần diện tích trong khu đất đang sử dụng hoặc cho thuê. Quyền thuê đất trong hợp đồng thuê đất được chuyển nhượng khi tổ chức kinh tế thuê đất trả tiền hàng năm, đi kèm với quyền bán tài sản gắn liền với đất thuê. Trước đây, nhà nước thu hồi đất và thực hiện các thủ tục trước khi có thể chuyển nhượng đất.
Theo luật mới, việc thu hồi đất để xây dựng dự án đầu tư xây dựng đô thị phải đảm bảo hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và đấu giá nếu đất sạch hoặc đấu thầu nếu đất phải thu hồi. Quy hoạch và phương án bồi thường, tái định cư phải được cơ quan nhà nước phê duyệt trước khi đấu giá sử dụng đất.
Luật mới cũng đã bỏ khung giá đất, cho phép HĐND tỉnh quyết định bảng giá đất. Chế độ sử dụng đất được điều chỉnh để khơi thông nguồn lực. Ví dụ, nhà ở phố được kinh doanh và đất nông nghiệp được sử dụng sản xuất. Đất trồng lúa vẫn phải sử dụng đất lúa nhưng không giới hạn diện tích. Đối tượng nhận chuyển nhượng cũng được mở rộng hơn.
Lợi ích Việc ban hành các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024
Việc ban hành các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024 mang lại nhiều lợi ích thiết thực, cụ thể như:
- Đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ trong việc thi hành Luật: Nhờ có hệ thống văn bản hướng dẫn chi tiết, việc áp dụng Luật Đất đai 2024 sẽ được thực hiện một cách thống nhất trên cả nước, tránh tình trạng lúng túng, trái ngược trong giải quyết các vấn đề liên quan đến đất đai.
- Giải thích chi tiết các quy định của Luật: Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ cung cấp cho người dân và doanh nghiệp những hướng dẫn cụ thể về cách thức thực hiện các quy định của Luật, giúp họ dễ dàng hiểu và tuân thủ đúng pháp luật.
- Góp phần tháo gỡ vướng mắc, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động quản lý và sử dụng đất đai: Nhờ có hệ thống văn bản hướng dẫn chi tiết, các thủ tục hành chính liên quan đến đất đai sẽ được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc quản lý và sử dụng đất đai hiệu quả hơn.
Nội dung chính của các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024 dự kiến sẽ bao gồm:
- Hướng dẫn cụ thể về thủ tục hành chính liên quan đến đất đai: Ví dụ như thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất, thủ tục giải phóng mặt bằng…
- Quy định về giá đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng: Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ quy định cụ thể về cách thức xác định giá đất, mức bồi thường cho người bị thu hồi đất và các thủ tục giải phóng mặt bằng.
- Hướng dẫn quản lý, sử dụng đất đai đối với các loại đất khác nhau: Ví dụ như đất nông nghiệp, đất ở, đất công nghiệp, đất rừng…
- Giải thích các quy định về quyền sở hữu, quyền sử dụng đất đai: Các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ giải thích chi tiết về các quy định liên quan đến quyền sở hữu, quyền sử dụng đất đai của tổ chức, cá nhân, góp phần đảm bảo quyền lợi chính đáng của người sử dụng đất.
Quy trình ban hành các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024 được thực hiện theo các bước sau:
- Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì soạn thảo: Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ chịu trách nhiệm chính trong việc soạn thảo các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024.
- Thẩm định, lấy ý kiến các bộ, ngành liên quan: Các dự thảo Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ được thẩm định, lấy ý kiến của các bộ, ngành liên quan trước khi được trình Thủ tướng Chính phủ ban hành.
- Trình Thủ tướng Chính phủ ban hành: Sau khi được thẩm định, lấy ý kiến đầy đủ, các dự thảo Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết sẽ được trình Thủ tướng Chính phủ ban hành.
Theo dự kiến, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực cùng với thời điểm Luật có hiệu lực, từ ngày 1/8/2024. Luật Đất đai 2024 cùng hệ thống các Nghị định, Thông tư hướng dẫn chi tiết là một bước tiến quan trọng trong việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai của Việt Nam. Việc ban hành và thực thi hiệu quả các văn bản này sẽ góp phần thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển, đảm bảo quyền lợi cho người sử dụng đất và quản lý đất đai hiệu quả hơn. Hy vọng bài viết đã mang lại cho bạn đọc những thông tin hữu ích!
